Dertig jaar lang heb ik gelopen met enkel een stopwatch. De hartslagmeter had ik niet nodig, vond ik zelf. Mijn hart deed wat ik van haar verlangde. Voor de vijf inspanningszones hoefde ik maar naar mijn ademhaling te luisteren. Goede lopers lopen het risico teveel in zone 3 en met name 4 te trainen. Een hartslagmeter kan je dan beschermen tegen overtraining.
Sinds ik runningtherapeut ben, ben ik meer gefocust op het hart. Door het lichaam aan het werk te zetten, moet ons hart extra werken om naar alle uithoeken van ons lichaam voldoende zuurstof te brengen. Soms is het gebruik van een hartslagmeter bij een cliënt onmisbaar. Onderzoek heeft aangetoond dat ons hart in direct verband staat met ons emotioneel brein, het centrum in onze hersenen dat ons welbevinden regelt, o.a. door de aanmaak van hormonen. Lichaamsbeweging, en dus werking van het hart, stimuleert de hormoonaanmaak. Zie hier in een notendop de werkingskracht van runningtherapie. Er komt een heel nieuw rijtje kenniswoorden in beeld:
Hartslag – pompbeweging van het hart- -frequentie – aantal slagen per minuut
- – , maximale, afgekort Hf max (zeer globaal 220 minus je leeftijd of vaststellen na een inspanningstest)
- – , minimale, afgekort HFrust (opmeten in de ochtend, na de nachtrust, hoe beter getraind, des te lager de HFrust)
- Hartcoherentie – de mate waarin een hart coherent pompt, dwz tussen de slagen een gelijkmatige intervalperiode, is dit het geval dan is er sprake van emotioneel welbevinden. De coherentie kun je meten o.a. met een simpel apparaatje als de emWave.
- Hartritmevariabiliteit – de wisselende intervalperiodes tussen hartslagen. De tijdsintervallen tussen hartslagen wisselen voortdurend. Ons hart reageert op emoties. Mensen die langdurig onder stress leven, bevinden zich in een emotionele achtbaan. De hartslag vertoont een grillig patroon. De signalen naar het emotioneel brein raken verstoord, waardoor de hormoonaanmaak stagneert, met als mogelijk gevolg een depressie of burnout.
De coherentie van je hart kun je trainen, door hard te lopen. Eventueel aangevuld of ondersteund met ademhalingsoefeningen, yoga of mindfulness.
Sindskort kan ik uit eigen ervaring een nieuw woord aan dit lemmet toevoegen.
- Hartfalen – aandoening waarbij het hart niet meer in staat is om voldoende bloed uit te pompen.
Oorzaken kunnen verschillende zijn. Daar sta ik dan, hardloper en runningtherapeut, en behalve wat slijtage zo hier en daar kerngezond, dacht ik. Binnen vijf minuten ben ik hartpatiënt. Ik slik nu drie medicijnen om mijn hart te ontzien. Ik mag voorlopig niet lopen. Rust is het belangrijkste medicijn. Wordt vervolgd.